به نقل از «همشهری آنلاین»

مذاکرات احیای برجام‌ چگونه از بن‌بست خارج می شود؟ | اختلاف اصلی ایران و آمریکا بر سر موضوعات پادمانی چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۷۵۲۲۶

به گزارش همشهری آنلاین، رضا نصری کارشناس مسائل بین الملل در مورد موانع موجود در راه حصول احیای برجام و اختلافات پادمانی باقی مانده بین طرفین مذاکره کننده که به نوعی این مذاکرات را با بن بست روبرو کرده است، گفت: معتقدم اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد، راه‌حل حقوقی برای خروج از بن‌بست مذاکرات نیز در دسترس خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او ادامه داد: همانطور که می‌دانید، بن‌بست کنونی مذاکرات به اختلاف طرفین بر سر «موضوعات پادمانی» برمی‌گردد. حال، اگر با نگاه کلان‌تری به موضوع نگاه کنیم و در چارچوب حقوقی کُلی‌تری به ریشه اختلاف بپردازیم، می‌شود راهکارهایی از دل متون پایه‌ای پیدا کرد که مورد رضایت طرفین باشد.

نصری با بیان این که از عبارت «نگاه کلان‌تر» منظور این است که به جای جستجوی راه‌حل در چارچوب مربوط به روابط دوجانبه ایران و آژانس، در چارچوبی دنبال راه‌حل بگردیم که در آن وظایف کُلی‌ آژانس در رابطه با همه اعضای آن تعریف شده است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در شرح این موضوع گفت: آژانس و طرف غربی معتقدند موضوعات پادمانی موضوعاتی ماهیتاً «فنی» هستند که باید طی یک فرایند مذاکرات فنی میان ایران و آژانس حل‌وفصل شود و ایران معتقد است اختلافات پادمانی به عملکرد غالباً «سیاسی» آژانس در حوزه نظارتی برمی‌گردد و باید در وین در چارچوب مذاکرات سیاسی برطرف شود. در واقع، هسته اصلی اختلافات به تفسیر متفاوت طرفین از اختیارات آژانس در حوزه جمع‌آوری اطلاعات برای ایفای وظایف نظارتی، هویت منابع اطلاعات و شیوه به‌کارگیری اطلاعات مربوط می‌شود.

او افزود: به عبارت دقیق‌تر، اختلاف اصلی آژانس غرب و ایران به تفسیر متفاوت آن‌ها از مفاد «اساسنامه آژانس» ارتباط دارد که اتفاقاً سازوکار حل اختلاف آن نیز در خود این اساسنامه تعریف شده است. یعنی در این نگاه کلان، اختلاف میان ایران و اژانس یک اختلاف تفسیری متن اساس‌نامه است که راه‌حل آن نیز مشخص است.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: در واقع، ماده ۱۷ اساس‌نامه آژانس مقرر می‌دارد طرفین می‌توانند اختلافات تفسیری را - چنانچه موفق نشده باشند آن را طی مذاکره حل‌وفصل کرده باشند - به دیوان بین‌المللی دادگستری جهت اخذ نظر مشورتی ارجاع دهند، به عبارت دیگر، ایران و آژانس می‌توانند با طرح پرسش و درخواست نظر مشورتی در مورد مقوله بیطرفی آژانس و ارتباط آن با وظایف نظارتی و هویت منابع اطلاعاتی، عملاً دیوان بین‌المللی دادگستری را به عنوان فصل‌الخطاب اختلاف کنونی تعیین کنند.

نصری با بیان این که به نظرم بازتعریف اختلاف به عنوان یک اختلاف تفسیری اساسنامه و ارائه پیشنهاد توسل به ماده ۱۷ برای حل‌وفصل آن برای ایران چند مزیت دارد، افزود : اول اینکه این پیشنهاد برخاسته از راهکاری است که خود اساسنامه آژانس درنظر گرفته است و صرف طرح این پیشنهاد - یعنی واگذاری داوری نهایی به عالی‌ترین مرجع قضایی بین‌المللی - به موضع ایران مشروعیت حقوقی می‌بخشد. ضمن اینکه رد آن توسط طرف مقابل ضعف حقوقی موضع آن‌ها را برملا می‌سازد.

نصری در این ارتباط ادامه داد: از طرف دیگر  با توجه به زمان‌بَر بودن روند اخذ نظر مشورتی - با اجرای این طرح عملاً تا زمان ارائه نظر دادگاه موضوع اختلافات پادمانی تا چند سال به حالت تعلیق درخواهد آمد و فرصت کافی برای اجرای توافق احیای برجام حاصل خواهد شد. ضمن اینکه دولت بایدن نیز - با طرح این نکته نزد مخالفان داخلی که راه‌حل را به عالی‌ترین مرجع قضایی جهان سپرده است - یک راه خروج آبرومندانه از بن‌بست کنونی پیدا خواهد کرد که برایش هزینه سیاسی کم‌تری خواهد داشت.

 این کارشناس  مسائل بین الملل در بیان دیگر مزیت این راه حال خاطر نشان کرد: از طرف دیگر  طرح یک پرسش اساسی از دادگاه در مورد اختیارات، وظایف و عملکرد کُلی آژانس بسیاری از کشورها را در صف حامیان موضع ایران قرار خواهد داد و مستعد است به یک اصلاح ساختاری کُلی در این نهاد بین‌المللی منتهی شود.   به بیان دیگر، چنانچه نظر مشورتی به نفع ایران صادر شود، چه بسا در آینده شاهد تغییر رویه و اصلاح فرایندهای فعلی آژانس در حوزه دریافت اطلاعات از منابع ثالث و چگونگی به کارگیری آن اطلاعات باشیم. اگر رأی به زیان ایران صادر شد نیز ایران نهایتاً در چند سال آینده - پس از خرید زمان و بهره‌مندی از مزایای احیای برجام - وادار به پاسخگویی به پرسش‌هایی خواهد شد که پاسخ به آن‌ها «امروز» از او انتظار می‌رود.

نصری تاکید کرد: در هر حال، توسل به سازوکار حل اختلاف مندرج در ماده ۱۷ اساس‌نامه آژانس راهکار قابل تأملی است و جا دارد تیم مذاکره‌کننده این گزینه را نیز مورد بررسی قرار دهد.

کد خبر 704558 منبع: ایسنا برچسب‌ها توافق هسته‌ای ایران ایران و آمریکا خبر ویژه مذاکرات وین

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: احیای برجام توافق هسته ای ایران ایران و آمریکا خبر ویژه مذاکرات وین مسائل بین الملل احیای برجام بین المللی نظر مشورتی بن بست راه حل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۷۵۲۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طرح بلینکن برای احیای ناتوی عربی

به نظر می رسد آمریکا بعد از مشاهده ناتوانی ارتش رژیم صهیونیستی در دفاع از خودش در مقابل حمله پهپادی و موشکی وعده صادق ایران به دنبال این است تا دولت های منطقه از جمله کشورهای جنوب خلیج فارس را به سپردفاعی برای رژیم صهیونیستی تبدیل نماید. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در جدیدترین موضع گیری ضد ایرانی‌اش عملیات وعده صادق را نشان‌دهنده تهدید فزاینده ایران دانست و بر ضرورت همکاری کشورهای عرب خلیج فارس با آمریکا در زمینه "دفاع یکپارچه" تاکید کرد.

وزیر خارجه آمریکا در ادامه با اشاره به لزوم اتحاد و همکاری در میان کشورهای منطقه بر این امر اشاره داشت که طی هفته‌های آتی با کشور شورای همکاری در خصوص یکپارچه‌سازی دفاع هوایی و موشکی و تقویت امنیت دریایی گفتگو خواهد کرد.

بلینکن طی ماه‌های اخیر هفت بار به غرب آسیا سفر کرده اما سفر اخیرش به ریاض تحت عنوان شرکت در داووس صحرا اولین سفرش به خاورمیانه پس از وعده صادق است. وی در نشست مشورت‌های استراتژیک شورای همکاری خلیج فارس با آمریکا در ریاض که همزمان با نشست داووس برگزار می‌شد، این اظهارات را مطرح کرد که در واقع بیانگر چشم انداز آمریکا برای آینده منطقه غرب آسیا و خلیج فارس بود.

آنچه می توان از اظهارات بلینکن برداشت نمود، این است که کشورهای متحد آمریکا باید برای دوره پسا وعده صادق آماده شوند و در برهه جدید باید کشورهای منطقه باهم متحد شوند. البته پوشیده نیست که منظور وزیر امور خارجه آمریکا از کشورهای منطقه، رژیم صهیونیستی است و وی از کشورهای خلیج فارس می‌خواهد به روند عادی سازی روابط با تل آویو ملحق شوند.

در واقع آمریکا بعد از مشاهده ناتوانی ارتش رژیم صهیونیستی در دفاع از خودش به دنبال این است تا کشورهای منطقه از جمله کشورهای جنوب خلیج فارس را به سپردفاعی برای رژیم صهیونیستی تبدیل نماید. این درحالی است که کشورهای منطقه بجز اردن در شب عملیات وعده صادق حاضر به درگیر شدن با موشک‌ها و پهپادهای ایرانی نشدند؛ چراکه می دانستند که اولا جمهوری اسلامی به دنبال تنش نیست و بعد از حمله به ساختمان کنسولگری اش در دمشق وادار به واکنش در مقابل تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی شده است. ثانیا حساب کشورهای مسلمان منطقه از رژیم اسرائیل که به طور مستمر در حال اقدام علیه امنیت ملی ایران می باشد، متفاوت است.

به نظر می‌رسد در وضعیت کنونی که رژیم صهیونیستی در نتیجه سیاست‌های توسعه طلبانه به یکباره با خشم فلسطینی‌ها مواجه شده، آمریکا وارد عمل شده تا کشورهای عرب خلیج فارس را تبدیل به سپر بلای اسرائیل نماید و این امر را تحت عنوان " اتحاد و یکپارچگی کشورهای منطقه" نام نهاده است.

در واقع آمریکا به تعبیری درحال احیای ایده ناتوی عربی است که در دوره ترامپ هم دنبال می شد که تلاش داشت کشورهای شورای همکاری را همراه با مصر، اردن و رژیم صهیونیستی در اتحادیه سیاسی، نظامی و امنیتی سازماندهی کند تا از این رهگذر زمینه کاهش حضور در منطقه غرب آسیا را فراهم کند و تمرکز بیشتری بر حضور در دریای چین داشته باشد.

پول انتخابات و جنگ؛ اهداف واقعی‌تر سفر بلینکن به منطقه‌رسانه صهیونیست هدف اصلی سفر بلینکن به ریاض را فاش کرد

تفاوت تلاش‌های دوره ترامپ در دوره جدید منطقه در این است که در آن زمان کشورهای شورای همکاری با استناد به تصویر ببر کاغذی از اسرائیل، این رژیم را به عنوان قدرتی توازن بخش در منطقه مدنظر داشتند، اما اکنون شرایط متفاوت است. در واقع کشورهای عربی در چهارچوب طرح آمریکایی باید عصاکش رژیم صهیونیستی شوند و همین مسئله سبب تغییر در ساختار محاسبه هزینه و فایده همسویی با رژیم صهیونیستی علیه ایران به ویژه پس از عملیات وعده صادق است.

انتهای پیام/